تحلیلی کوتاه بر فیسبوک، بزرگترین شبکه اجتماعی جهان:
اگر روند گذار جهانی به سمت سایبرنتیک را کمی بررسی ‌کنیم متوجه می شویم آن نظریاتی که در حوزه فلسفه وجود داشتند، به وقوع پیوسته اند و یک تحقق عینی را ایجاد نموده اند. این تحقق عینی، خود را در ساخت یک سری نهادها نشان داده و این نهادهای اجتماعی از سالیان قبل در حال شکل¬گیری هستند. نهادهایی که اطلاعات و انرژی را با هم ترکیب کرده و یک ساختار جدید در سیستم سایبرنتیک را ساخته اند.در ایران فضای مجازی بیشتر از وبلاگ آغاز شد و به جایی رسید که کاربران ایرانی در رتبه‌های بین‌المللی جزو کاربرانی بودند که بیشترین استفاده از وبلاگ و وبلاگ نویسی را داشتند. از آنجا که “متن” همه وجود و موجودیت را القا نمی‌کند، نیاز هست که مکمل هایی به آن اضافه شود. مثلا تصویر، گزارش لحظه به لحظه و … این‌ مکمل هایی هستند که وقتی با هم ترکیب می شوند واقعیت موجود را شکل می دهند. دقیقا همان کاری که شبکه اجتماعی فیسبوک انجام داد و به سمتی حرکت کرد تا یک سری امکانات جدید را ایجاد کند. مثل اشتراک گذاری عکس و فیلم، وضعیت در لحظه، ارتباط گیری و دوست شدن و درخواست دوست یابی و … فیسبوک یک فضایی را شکل داد که بر مبنای دانش فیزیکال وobjective هست. بر مبنای یک خوانش ریاضی‌وار و کمیت گراست. جهانی را برای انسان غربی و در فضای فرهنگ غربی ساخته که دیگر خودِ انسان را کاملا ترک کرده و با انقطاع از معنای زندگی و فاصله دم افزونی که از انسانیت می‌گیرد، کاربر را به داخل فضای مجازی کشیده و به عبارتی وجود ذهنی اصالت پیدا کرده است. در واقع کاربر منفک می شود از آنچه وجود حقیقی است و عالم را کاملاً ذهنی درک می کند. آرمان مدرنیته این است که در روی زمین با همین علومی که در دست دارد، یک بهشت ایجاد کند. این آرمان به سمت شکل دهی یک جامعه ایده آل رفته تا بر اساس تئوری توسعه و ترقی خواهی حداکثر رفاه را به ارمغان بیاورد. جنگ های جهانی که اتفاق افتاد، دو سیلی محکمی به صورت بشر متوهّمی بود که می خواست بهشت را روی همین زمین برپا کند و با علومی که دمادم در حال توسعه بود، جامعه آرمانی خودش را در همین جهان شکل دهد. ولی در اصل نتوانستند بهشت رویایی و real world خود را به صورت حقیقی روی زمین ایجاد کنند و یک جامعه پیشرفته با انسان های عقلانیت گرا و خودآگاه شکل دهند. لذا فضای دیگری را به نام virtual world یا فضای مجازی به وجود آوردند. آنگاه یک کوچ جهانی شکل گرفت و به سمت زندگی مجازی رفتند تا بهشت خود را در آنجا بیافرینند. بهشتی ذهنی و مجازی که از واقعیت سر برآورده و دیگر شهروند بودن در آن موضوعیت ندارد و روابط به نحو دیگری تعریف شده و رفاقت و دوستی ها و به نوعی جهانی سازی روابط در حال شکل گیری است. روابط کاملاً در حال باز تعریف شدن هستند و ساختار قبلی که مبتنی بر یک سری اصول در فضای حقیقی و در یک خانواده شکل گرفته بود، از بین رفته و روابط جدیدی باز تعریف میشود. زمانی که اصالت ذهن شکل گرفت، ما از آن جهان واقعی فاصله گرفتیم و مجازی شدیم. خروجی این فضا همین مفهوم دوستی است که جایگزین شهروندیت می شود. چون در مدل شهروندی، یک شخصیت ملی، یک شخصیت شهروندی و یک شخصیت دینی وجود دارد و رابطه ها تنها درون یک خانواده، قوم یا قبیله شکل می گیرد. زمانی که این حالت شکافته می شود و شما شهروند یک جامعه جهانی ذهنی می شوید؛ وارد یک جهان جدید می شوید که شبکه‌های مجازی و اجتماعی را در بر می‌گیرد. در آن جهان این روابط جدید بر اساس دوستی و رفاقت در حال شکل گیری است. نکته جالب این جاست که خود این دوستی قابل بررسی است. ممکن است در جهان واقعی یک رفاقتی داشته باشیم و آن را در فضای مجازی امتداد دهیم و تحکیم بخشیم. ولی زمانی که دوستی کاملاً از پایه در فضای مجازی شکل می‌گیرد، ویژگی آن این است که افراد کاملاً نامرئی هستند. زمانی که اشخاص نامرئی و ناشناس هستند به طریق اولی هر رفتاری را می‌توانند از خودشان نشان دهند و می‌توانند هرگونه بروز اجتماعی داشته باشند. به طور مثال می توان به کلاهبرداری ها در فضای مجازی اشاره کرد.این جهان مجازی با توسعه و شتابی که دارد، بستری را برای انسان معاصر ایجاد کرده که یک Second life یا زندگی ثانویه داشته باشد. این زندگی به قدری جذابیت دارد که انسان حاضر است از عالم واقع فاصله بگیرد و به سمت زندگی مجازی برود. در این حالت اثرات شخصی عجیبی اتفاق می افتد و شخصیت متفاوتی در فرد ایجاد می شود. یعنی شخص در زندگی واقعی یک مختصات شخصیتی خاص خودش را دارد و زمانی که وارد فضای مجازی می‌شود یک ذهنیت و شخصیت جدید کاملاً متفاوت با شخصیت دنیای واقعی از خودش را بروز می‌دهد. یعنی یک فرار تعمّدی از واقع به مجاز و این موضوع اثراتش را روی یک زندگی واقعی می‌گذارد و اینجاست که کیفیّت زندگی واقعی را کم می‌کند، چون کمیّت زندگی مجازی در حال بیشتر